11 yıl atıl kaldıktan sonra hizmete giren Demirhan Engelsiz Yaşam Evi’nin Kıbrıs’ta bir ilk olduğuna işaret eden Gardiyanoğlu, gündüzleri 50’ye yakın engelli bireye hizmet veren merkezde engelli bireylerin 1 ila 4 gece ücretsiz konaklayabileceği otel konsepti yaratılacağını belirtti. Açılacak Otizm Merkezi’nin ise gündüzleri otizmli bireylere, 18.30-23.30 saatleri arasında da “Kısa Bir Nefes” projesi kapsamında ebeveynler için hizmet vereceğini söyledi.
“Sosyal Hizmet Yılı” ilan ettikleri 2024’ü ve “Çalışma Yılı” ilan ettikleri 2025’i Türk Ajansı Kıbrıs’a (TAK) değerlendiren Gardiyanoğlu, ilk olarak “kırmızıçizgim” diye nitelediği Demirhan Engelsiz Yaşam Evi ile Kalkanlı Yaşam Evi’nden bahsetti.
-“Sosyal hizmetler 30 yıldır ihmal edildi”
KKTC’de sosyal hizmetlerin 30 yıldır ihmal edildiğini, göreve geldiği Ağustos 2023’ten bu alandaki çalışmalara ağırlık verdiğini kaydeden Gardiyanoğlu, 11 yıl atıl kaldıktan sonra hizmete giren Demirhan Engelsiz Yaşam Evi’ne işaret etti.
Bu süreçteki 10’uncu Çalışma Bakanı olduğunu, atıl durumdaki tesisi görünce ağlamamak için kendini zor tuttuğunu, günlerce de uyumadığını anlatan Sadık Gardiyanoğlu, “En az 3-4 defa şahsi aracımla gece çıkıp buraya gittim. İlk hedefim karanlığa gömülmüş bu merkezin ışıklarını yakmaktı” dedi.
Bir sohbet sırasında Merkez Bankası Başkanı Rifat Günay’ın Demirhan Engelsiz Yaşam Evi’ni açmakla ilgili kendilerine yardım teklifinde bulunduğunu kaydeden Gardiyanoğlu, farelerin istilasına uğrayan, soyulan bu merkez için yaklaşık 30 milyon TL’lik harcama yapıldığını ifade etti.
Merkez Bankası, Türkiye Cumhuriyeti Lefkoşa Büyükelçiliği Kalkınma ve Ekonomik İşbirliği Ofisi (KEİ), Engelsiz Yaşamı Destekleme Derneği ve sponsorların sürece güvendiğini de vurgulayan Sadık Gardiyanoğlu, burası için elini taşın altına koyan gönüllü ordusundan da söz etti.
-“Demirhan Engelsiz Yaşam Evi Kıbrıs’ta ilk”
Demirhan Engelsiz Yaşam Evi’nin gündüz bölümünün bir yıllık çalışmayla, 24 Eylül 2024’te hizmete girdiğini anımsatan Çalışma Bakanı Sadık Gardiyanoğlu, 24 saat hizmet verecek 24 yataklı bölümü de haziran sonunda açmayı hedeflediklerini, gerekirse yatak sayısını 40’a kadar artırabileceklerini kaydetti. Gardiyanoğlu, “Bu merkez Kıbrıs’ta bir ilk” dedi.
Lefkoşa- Gazimağusa anayoluna her çıktığında Demirhan Engelsiz Yaşam Evi’ni ziyaret ettiğini dile getiren Gardiyanoğlu, gündüzleri burada 50’ye yakın engelli bireye hizmet verildiğini söyledi.
-“Engelliler için ücretsiz otel”
Demirhan Engelsiz Yaşam Evi’nde engelli bireylerin 1 ila 4 gece ücretsiz konaklayabileceği otel konsepti yaratılacağını da söyleyen Sadık Gardiyanoğlu, bu sayede ebeveynlere dinlenme, işlerini halletme fırsatı sunulacağını dile getirdi.
-“Otizm Merkezi açılıyor”
Boşaltılan Çağlayan Çocuk Yuvası’na Otizm Merkezi açacaklarını, burasının gündüzleri otizmli bireylere, 18.30-23.30 saatleri arasında da “Kısa Bir Nefes” projesi kapsamında ebeveynler için hizmet vereceğini söyleyen Gardiyanoğlu, ailelerin birkaç saatliğine çocuklarını buraya bırakarak nefes alabileceğini kaydetti.
-“Elimi Kalkanlı Yaşam Evi’nin üzerinden hiç çekmedim”
50 kişinin yaşadığı Kalkanlı Yaşam Evi ile ilgili de konuşan Çalışma Bakanı Sadık Gardiyanoğlu, göreve geldiği günden beri elini buranın üzerinden çekmediğini, 22 ayda 44 kez ziyaret ettiği Kalkanlı’nın gönüllülerin de desteğiyle nasıl iyileştirildiğini belirtti.
İlk karşılaştırdığı manzaranın kendisini ne kadar üzüp şaşırttığını da paylaşan Gardiyanoğlu, huzurevlerinin uzun süredir bakımsız kaldığını ifade etti.
-“Kıbrıs Türk halkı yaşlılar konusunda çok duyarlı”
Kalkanlı’nın büyük ihalesinde Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma ve Ekonomik İş Birliği Ofisi’nden 7 milyon TL’lik destek aldıklarını, onun dışındaki tüm ihtiyaçların sponsorların desteğiyle karşılandığını belirten Gardiyanoğlu, “Doğru zamanda, doğru kişileri, doğru projede buluşturuyorum. Yalnız değiliz, belediyeler, şirketler, vatandaşlar… Kıbrıs Türk halkı yaşlılar konusunda çok duyarlı…” dedi.
-Sosyal Hizmetler Dairesi’nin teşkilat yasasında düzenleme
Sadık Gardiyanoğlu, 30 yıldan sonra Sosyal Hizmetler Teşkilat Yasası’nda değişikliğe gidildiğini, ivediliği alınan tasarının yasallaşmasıyla tüm huzurevleri ve rehabilitasyon merkezlerinin yasal statüye kavuşacağını, buralara kadrolu öğretmen, doktor, hemşire, fizyoterapist, ergoterapist istihdam edilebileceğini belirtti.
-“Eskiden devlet özel bakımevlerine mahkûmdu ama o dönem bitti”
Tasarının özel bakımevleriyle ilgili yetkinin Çalışma Bakanlığı’na verilmesini de öngördüğünü de kaydeden Gardiyanoğlu, “Yasa geçtikten sonra kimsenin gözünün yaşına bakmayacağım. Kurallara uymayan yerler mühürlenecek. Eskiden devlet özel bakımevlerine mahkûmdu ama o dönem bitti…” dedi.
-“Engellilerin araç sayısı 9’a yükseliyor”
Konuşmasında Sosyal Hizmetler Dairesi’ne bağlı tüm merkezlerin bakımı ve temizliği için ihaleye çıkıldığını da belirten Sadık Gardiyanoğlu, tam donanımlı 6 engelli aracı bağış olarak aldıklarını, bu günlerde araç sayını 9’a yükselteceklerini ifade etti.
Gardiyanoğlu, sık sık bakanlığa bağlı merkezlere “baskın” şeklinde ziyaretler yaptığını da dile getirerek, engelli bireylerin ve yaşlıların kendisi için önemini yineledi.
-“Denetimler artırılacak”
2025’i “çalışma yılı” ilan ettiklerini anımsatarak bu alandaki çalışmalara da değinen Çalışma Bakanı Gardiyanoğlu, sosyal hayatla ilgili yasal düzenlemeler ve girişimlerin benzerinin çalışma yaşamıyla ilgili olacağını ifade etti.
Yaklaşık 30 yıldan sonra değişikliğe gidilen Çalışma Dairesi’nin teşkilat yasasısın büyük oranda tamamlandığını belirten Gardiyanoğlu, kısa süre sonra tasarının Meclis’e gönderileceğini, burada öngörülen en önemli düzenlemenin bakanlıktaki müfettiş sayısının artırılması olduğunu söyledi.
-“21 bin iş yeriyle 152 bin özel sektör çalışanını 11 müfettişle denetlemeye çalışıyoruz”
Ülkedeki iş yeri ve çalışan sayısının arttığına da dikkat çeken Sadık Gardiyanoğlu, bakanlığın mevcut müfettiş sayısının 11 olduğunu anımsatarak, 21 bin iş yeri ve 152 bin özel sektör çalışanını 11 müfettişle denetlemeye çalıştıklarını ifade etti.
Müfettiş sayısının artırılmasıyla artık yılda 3 bin değil, 6 bin- 10 bin denetim yapılacağını söyleyen Gardiyanoğlu, “Devlet arazide yok” algısının daha da azalacağını belirtti.
İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin de sertleşeceğini kaydeden Gardiyanoğlu, gelecek aydan itibaren her şirketin Çalışma Dairesi’ne her ay İş Sağlığı ve Güvenliği Raporu göndermek zorunda olacağını belirtti.
-“160 bin Sosyal Sigortalı var”
Sadık Gardiyanoğlu, çalışma yaşamıyla ilgili de bilgi veren, ülkedeki 160 bin Sosyal Sigortalının 80 binin KKTC, 45 binin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, 35 binin de 40 farklı ülkeden gelen yabancı uyruklu kişilerden oluştuğunu söyledi. Gardiyanoğlu, Çalışma Bakanlığı’nın ayda ortalama 220 milyon TL’lik prim desteği ödediğini kaydetti.
Gardiyanoğlu, prim desteği oranının KKTC vatandaşı kadın çalışanlar için yüzde yüz, KKTC vatandaşı erkek çalışanlar için yüzde 80, yabancı uyrukları için yüzde 25 olduğunu anımsatarak, işten çıkarmalar olduğunda işverenin prim desteğinin dışında kaldığını söyledi.
-“KKTC tarihinin en yüksek prim desteğini ödeyen hükümetiyiz”
Sadık Gardiyanoğlu, bu uygulama ve denetimler sayesinde kayıt dışılığın ve kaçak iş gücünün büyük oranda önüne geçtiklerini söyleyerek, “KKTC tarihinin en yüksek prim desteğini ödeyen hükümetiyiz” dedi.
Özellikle Çalışma Dairesi’nin tüm işlemlerinin online portal üzerinden yapıldığını söyleyen Gardiyanoğlu, bu sistemin polisin ve İçişleri Bakanlığı’nın muhaceret bölümlerinden görülebildiğini kaydederek, polisin onaylamadığı hiçbir işlemin yürütülmediğini de vurguladı.
Gardiyanoğlu, “Geçen yılın verilerine göre ön izinle adaya gelenlerin yüzde 92’sine çalışma izni verildi. Bu KKTC tarihinde bir rekordur ve ilktir” dedi.
-Sektörel bazlı asgari ücret
Yeni yasama yılında Cumhuriyet Meclisi’nden geçirilmesi öngörülen sektörel bazlı asgari ücretle ilgili soruyu da yanıtlayan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Gardiyanoğlu, yabancı uyrukluları kapsayacak bu düzenlemede özel sektörde risklerine göre maaş alınacağını, bir garsonla inşaatta çalışan kişinin aynı parayı kazanamayacağını söyledi.
-İlaç konusu… “Sosyal Sigortaların ödemelerle ilgili en ufak sıkıntısı yok”
2023’te başlatılan reçete soruşturmasının ardından Sosyal Sigortalar Dairesi’ndeki son durumla ilgili soruyu da yanıtlayan Gardiyanoğlu, ülkede 190 sözleşmeli eczane bulunduğunu, 14 başvurunun daha değerlendirilme aşamasında olduğunu dile getirdi.
Hastanın dilediği hekimden alacağı ve geçerliliği 6 ay olan ilaç reçetelerini anlaşmalı eczanelerdeki indirim listesindeki ilaçları alabileceğini söyleyen Gardiyanoğlu, bakanlığın ilaçların yüzde 80’ini ödediğine işaret etti. Gardiyanoğlu, reçetede Vergi Dairesi mührü ve hekim imza ve kaşesi olması gerektiğini hatırlattı.
Sadık Gardiyanoğlu, indirimli ilaç listesinin Eczacılar Birliği ile birlikte güncellendiğini ve tarafların her 15 günde bir toplantı yaptığını kaydederek, indirimli alınacak ilaç sayısını ayda 8’den 12’ye çıkarıldığını da anımsattı.
Sadık Gardiyanoğlu, hastaneden alınan kurul ilacının eczane faturasının daireye zamanında getirilmesi gerektiğini de vurgulayarak, bu nedenle mağduriyet yaşayanlar olduğunu söyledi.
Çalışma Bakanlığı’nın ilacı tedarik eden değil ödeyen bakanlık olduğunu vurgulayan Gardiyanoğlu,
“Sosyal Sigortaların ödemelerle ilgili en ufak sıkıntısı yok…” dedi.
-9 milyon TL’lik ilaç ödemesi
Gardiyanoğlu, geçen ay kurullu ilaçlar için sigortalılara 6 milyon 920 bin TL, özel eczanelerden indirimli alınan ilaçlar için 2 milyon 199 bin TL olmak üzere 9 milyon 119 TL’lik aylık ilaç yardımı verildiğini dile getirdi.